Öğrenme Stilleri

Öğrenme yaşam boyu süren bir zorunluluk, aynı zamanda bir keyiftir. Öğrenilecek bilgi kişiye kendi algı yolları kanalından girer. Bilgiyi kendine çekme kanaları öğrenme stilleri olarak adlandırılır. Temel olarak (1) görsel, (2) işitsel, (3) okuma/yazma ve (4) kinestetik olmak üzere dört tür öğrenme stili vardır. Kinestetik, bütün duyu organlarının kullanıldığı katılım, eylem, uygulama ve yapma davranışlarını içerir.

Öğrenmenin Önemi

Öğrenme ekmek gibi su gibi zaruri bir ihtiyaçtır. Çağdaş dünyada varlığımızı sürdürmek ve gerçekleştirmek için yaşam boyu öğrenmek zorundayız.

Aşağıda, karşı karşıya olduğumuz öğrenme alanlarına ilişkin bazı örnekler sıraladım. Liste, kişiden kişiye farklılık gösterir ve çok daha kabarıktır. Zaman süreçlerinde bunlara yenileri eklenir.

  • Yeni satın aldığımız bir cihazın özellikleri
  • Okuldaki dersler
  • Sınavların kapsadığı konular
  • Uymak zorunda olduğumuz hukuksal kurallar
  • Yabancı dil veya yazılım gibi yeni bir alan
  • Çocukların ve yetişkinlerin yaş çağı özellikleri
  • Sivil toplum kuruluşlarının, partilerin fikir, ilke ve politikaları
  • Çeşitli genel kültür konuları
  • Branş, meslek ve görevlere ilişkin yenilikler

Öğrenmeyi sağlamak için öğrenmenin doğasını bilmeli, kendimizi bir konuma oturtmalı ve bu konumdan hareket ederek öğrenme becerilerimizi eğitmeli ve geliştirmeliyiz.

Öğrenme korkulacak, ürkülecek bir şey değildir. Niyet edip başlarsak önceden kafamızda büyüttüğümüz canavar yavaş yavaş sevimli bir dost haline gelir, bir parçamız olur. Böylece yeni canavarlara karşı cesaret kazanmış oluruz.

Öğrenme Stilleri

Dört Öğrenme Stili

Bilgiyi kendine çekme kanalları olarak belirttiğim öğrenme sitilleri aynı zamanda yeni bilgiyi anlama veya öğrenme yöntemleri anlamına da gelir. Bu yöntemlerin hangisinin ön planda olduğu kişiden kişiye farklılık gösterir. Kendimizde hangi yöntemlerin baskın olduğunu bilmek öğrenme süreçlerinde bu yöntemleri tercih ederek daha başarılı olmamıza katkı sağlar.

Öğrenme stilleri zeka türlerinden farklı bir kavramdır. Zeka daha çok beyin ve sinir sisteminde temsil edilen genel örüntülerle ilgilidir. Öğrenme stilleri ise duyu organları ve algılamayla ilgilidir. Bununla birlikte aralarında karşılıklı neden sonuç ilişkileri olması muhtemeldir. Çoklu zeka kuramı geliştiricisi Gardner (2017) zekaların eğitilebilir ve geliştirilebilir olduğunu savunmaktadır. Zayıf olduğumuz öğrenme stillerini de eğitip geliştirebiliriz. Öğrenme stillerini tanımak bu yönden de önemlidir.

(1) Görsel Stil

Görsel stilde yeni bilgi akış şemaları, diyagramlar, resimler ve semboller kanalıyla kabul edilir. Görselle öğrenenler için resimleri hatırlamak, kelimeleri hatırlamaktan daha kolaydır.

Ne yazık ki bilgi her zaman görsel formlar kullanılarak sunulmaz. Bu durumlarda, görsel stili baskın bireylerin başka kanallarla gelen bilgileri bir kağıt üzerinde şema ile göstermesi, renkli kalemler kullanması, simgeler oluşturması gerekir. Böylece sunulan bilgiyi daha kolay anlar, sonraları daha kolay hatırlar.

(2) İşitsel Stil

İşitsel stilde bilgiler dinlemeyle öğrenilir. Seslendirilen, anlatılan, konuşulan bilgiyi kavramak ve tekrar hatırlamak çok kolaydır.

Birçok bilgi genellikle yazılı formlarda sunulur. İşitsel stili baskın kişiler bu durumlarda yazılı metinleri yüksek sesle okumalı veya bir başkasının okumasından dinlemeli, konuyu arkadaşlarıyla birlikte gündeme getirip karşılıklı tartışmalıdır. Çeşitli kişilerle konuşulacak konu başlıklarını not etmelidir.

(3) Okuma/Yazma Stili

Adından da görüldüğü gibi okuma/yazma stilinde bilgiler okuyarak ve yazarak öğrenilir. Bu stili baskın kişiler şanslıdırlar. Hemen her tür bilginin okumaya sunulan formları vardır. Günümüzde bu stili zayıf olanların kendilerini zorlayarak okuma yazma etkinliklerine katılmaları önemlidir. Her stilde olduğu gibi okuma yazma stili de çalışarak, deneyerek, uygulayarak geliştirilebilir.

Okuma yazma stili gelişmiş kişiler diğer stillerin de kullanıldığı öğrenme ortamlarından elde ettikleri bilgileri yazılı metinlerden tekrar etmeli, özet çıkarmalı, kendi cümleleriyle yazmalıdır. Öğrenme parçasına ait sözlüklere bakmak, çeşitli listeler hazırlamak çok faydalıdır.

(4) Kinestetik Stil

Bu stilde öğrenme, yaparak gerçekleşir. Laboratuvarlar, atölyeler, uygulama alanları en uygun öğrenme ortamlarıdır. Kinestetik stili baskın kişiler oldukça şansızdır. Bilgiyi katılım, eylem, uygulama ve yapma yoluyla kazanma şansı birçok bilgi için mümkün değildir. Zayıf olan diğer alanların da geliştirilmesine mutlaka çaba gösterilmelidir. Bununla birlikte tüm duyu organları katıldığı için kinestetik stilde öğrenme en sağlam ve en kalıcı öğrenmedir. Bu stili zayıf olan kişiler güçlü olan kişilere göre bazı konuları çok zor anlar.

Kinestetik stili gelişmiş bireyler diğer stil formlarında aldıkları bilgiyi kendi örneklerini oluşturarak özümsemelidir. Konuyla ilgili sorular hazırlamak çok faydalıdır.

E-Kitap, Google Play Kitaplarda

VARK ile Öğrenme Stillerinizi Tanıyın

Yukarında anlatılanlar ve sahip olduğunuz başka bilgiler temelinde kendi öğrenme stilleriniz hakkında bir fikir edinmiş olabilirsiniz. Ama kabaca yaptığınız bu değerlendirme gerçekten doğru mu? Gerçek öğrenme stillerinizi nasıl öğreneceksiniz?

VARK adında 16 maddeden oluşan bir test vardır. VARK Visual-Görsel, Auditory-İşitsel, Read/Write-Okuma/Yazma ve Kinesthetic-Kinestetik kelimelerinin baş harflerinden oluşur. VARK'ı uygulayarak zayıf ve güçlü öğrenme stillerinizi objektif olarak ortaya çıkarabilirsiniz. VARK'ın bağlantısı aşağıdadır.

VARK Ölçeği ile Öğrenme Stillerinizi Öğrenin

Sonuç

Öğrenme, dört temel stili içine alan çeşitli baskınlık düzeylerindeki stillerden oluşan bir profil yoluyla gerçekleşir. Bilgi, dört stile de farklı düzeyde hitap eden formlarda sunulur. Bu formlar bilginin özelliğine göre değişir.

  • Kişi öğrenme stillerini tanımalı ve bilmelidir.
  • Baskın stillere uygun bilgi formları aranmalı, istenmeli ve seçilmelidir.
  • Zayıf stillere hitap eden bilgi, güçlü stiller kullanılarak pekiştirilmelidir
  • Zayıf öğrenme stilleri geliştirilmelidir.
  • Öğretim sürecinde bilgi, farklı öğrenme stillerine hitap eden zengin formlarda sunulmalıdır.

Kaynaklar

1. Gardner, H. (2017). Zihin Çerçeveleri-Çoklu Zeka Kuramı. (Çev: Ebru Kılıç, Güneş Tunçgenç). İstanbul: Alfa-Bilim.

2. Lefever, M.D. (1995). Learning Styles-Reaching Everyone God Gave You. USA: Cook Communications Ministers.

3. Pritchart, A. (2014). Ways of Learning-Learning Theories and Learning Styles. Third Ed. New York: Routledge.

4. Study Skills & Supplement Instruction Center (2008). Understanding Your Learning Style. Wilfrid Laurier University.

Çok Okunanlar:

Meslek ve Kariyer Planlamasında İlgi ve Mesleki İlgi Ölçekleri

Kabullenme Enerjisi

Olumsuz Öğrenmeleri Anlamak ve Söndürmek